
Intro:जापानमा नयाँ जीवनको सुरुवात – आशा र जोखिम दुवै बुझ्नुहोस्
जापान आउनु धेरै नेपाली दाजुभाइ दिदीबहिनीहरूको जीवनको ठूलो मोड हो। राम्रो आम्दानी, पढाइको अवसर, परिवारलाई सहयोग गर्ने सपना बोकेर जापान आइन्छ। सुरुका दिनहरूमा सबै कुरा नयाँ लाग्छ, शहर सफा देखिन्छ, मानिसहरू शान्त देखिन्छन्, र “यहाँ त सबै ठीकै हुन्छ” जस्तो लाग्न सक्छ।
तर यही “सबै ठीक छ” भन्ने अनुभूति नै सबैभन्दा खतरनाक हुन सक्छ। किनभने जापानमा धेरै समस्याहरू जानाजानी गरेको अपराध बाट होइन, नियम नबुझेको कारणले सुरु हुन्छन्। र जापानको कानुनले “थाहा थिएन” भन्ने कुरा स्वीकार गर्दैन।
सानो आवाज, एक पटकको उजुरी, एउटा चेतावनी। धेरैले यसलाई गम्भीर नठानेर बेवास्ता गर्छन्। तर यस्ता साना कुराहरू जम्मा हुँदै गएर घरबाट निकालिनु, डिपोजिट गुमाउनु, र सबैभन्दा गम्भीर अवस्थामा भिसा नवीकरण अस्वीकार जस्ता परिणाममा पुग्न सक्छन्।
यो गाइड तपाईंलाई डराउनका लागि होइन। तर यथार्थ बुझाउन का लागि हो। जापानमा सुरक्षित रूपमा बस्न, काम गर्न र भविष्य जोगाउनका लागि “नियम किन यति कडा छन्” भन्ने कुरा बुझ्नु अत्यन्तै आवश्यक छ।
अब हामी जापानमा विदेशीहरूलाई सबैभन्दा धेरै समस्यामा पार्ने विषयबाट सुरु गर्छौं — आवाज (騒音)।
Chapter 1:आवाज र शिष्टाचार – किन जापानको घर “ढोल” जस्तै सुनिन्छ
(騒音マナー・木造アパートの現実)
जापानी घरको संरचना – किन आवाज यति सजिलै फैलिन्छ?
जापानका धेरै अपार्टमेन्टहरू 木造(Mokuzo/もくぞう) अर्थात् काठको संरचनामा बनेका हुन्छन्। नेपालमा जस्तो बाक्लो इँटा र कंक्रिट प्रयोग गरिएका घरहरू कम हुन्छन्। काठ हल्का सामग्री भएकाले आवाज रोक्ने क्षमता निकै कमजोर हुन्छ।
यसको अर्थ के हो भने, तपाईंको कोठामा भएको आवाज केवल तपाईंको कोठामा सीमित हुँदैन। खुट्टाले भुइँमा ठोक्किँदा आउने आवाज, कुर्सी तान्दा आएको ध्वनि, मोबाइलको भाइब्रेशन, फोनको रिङटोन — यी सबै कुरा भित्ताबाट सीधा छिमेकीको कानसम्म पुग्छन्।
धेरै जापानीहरूले यसलाई यसरी वर्णन गर्छन्: “माथिल्लो कोठाको आवाज ढोल बजाएजस्तै सुनिन्छ।” यही कारणले जापानमा आवाजप्रति संवेदनशीलता अत्यन्तै उच्च छ।
नेपाल र जापानको आवास संस्कृतिको ठूला फरक
नेपालमा घरहरू प्रायः टाढा–टाढा हुन्छन्। परिवार र छिमेकीबीच कुरा गर्नु, हाँस्नु, बच्चा कराउनु, साथीहरू आउनु सामान्य जीवनको हिस्सा हो। आवाजलाई जीवनको स्वाभाविक अंश मानिन्छ।
तर जापानमा छिमेकी तपाईंको जीवनको हिस्सा होइनन्। उनीहरू “शान्त वातावरणमा बस्ने अधिकार” लाई सबैभन्दा माथि राख्छन्। तपाईंले आवाज निकाल्नुभयो भने, त्यो “जीवनशैली” होइन, 他人への迷惑(अरूलाई कष्ट दिनु) मानिन्छ।
राति १० बजेपछि किन अवस्था झन् गम्भीर हुन्छ?
जापानमा धेरै अपार्टमेन्ट नियमहरूमा राति १० बजेपछि शान्ति समय (Quiet Time) मानिन्छ। यस समयमा मानिसहरू सुत्ने, आराम गर्ने, भोलिको कामका लागि शरीर तयार पार्ने गर्छन्।
यस समयमा तपाईंको खुट्टाको चाल, मोबाइलमा आएको कलको रिङ, भिडियो हेर्दा आएको सानो आवाज पनि छिमेकीका लागि लगातारको मानसिक तनाव बन्छ। उनीहरूले ढोका ढकढक्याउने छैनन्। सिधै व्यवस्थापन कम्पनी वा पुलिसलाई फोन गर्न सक्छन्।
यहाँ सबैभन्दा खतरनाक कुरा: तपाईंलाई “पहिलो चेतावनी” सिधै नआउन सक्छ। तपाईंलाई थाहा नहुँदै उजुरीको रेकर्ड बनिरहेको हुन सक्छ।
आवाजको उजुरीले कस्ता परिणाम ल्याउन सक्छ?
एक–दुई पटकको उजुरीपछि व्यवस्थापन कम्पनी (管理会社) बाट चेतावनी आउन सक्छ। धेरै नेपालीहरूले यसलाई हल्का रूपमा लिन्छन्। तर यदि सुधार भएन भने, घरधनीले 契約解除(सम्झौता रद्द) गर्ने कानुनी अधिकार राख्छ।
यसको अर्थ: तुरुन्तै घर खाली गर्नु, डिपोजिट फिर्ता नपाउनु, र भविष्यमा नयाँ घर खोज्दा “समस्या भएको भाडावाला” को रूपमा हेरिनु। यी सबै कुरा अन्ततः भिसा नवीकरण मा पनि नकारात्मक प्रभाव पार्न सक्छ।
यसैले जापानमा आवाजको विषय सानो होइन। यो तपाईंको घर, पैसा र भविष्य सँग जोडिएको विषय हो।
Chapter 2:खाना पकाउने गन्ध – मसला किन “घरबाट निकालिने” कारण बन्छ
(においトラブル・原状回復リスク)
नेपाली खाना र जापानी अपार्टमेन्टको घातक संयोजन
नेपाली खाना हाम्रो पहिचान हो। दालभात, तरकारी, मासु, र मसालाले भरिएको करी हाम्रो दैनिकीको हिस्सा हो। तर जापानको集合住宅(अपार्टमेन्ट)मा यही खाना सबैभन्दा ठूलो ट्रबलको कारण बन्न सक्छ।
जापानका अपार्टमेन्टहरू साना, बन्द संरचनाका हुन्छन्। हावाको बहाव कम हुन्छ र भेन्टिलेशन सीमित हुन्छ। यस्तो ठाउँमा मसालाको गन्ध केवल भान्सामा सीमित हुँदैन। त्यो गन्ध भित्ताको कागज (Wallpaper), पर्दा, सोफा, र सबैभन्दा खतरनाक रूपमा एयर कन्डिसनर (エアコン) भित्रसम्म पस्छ।
“गन्ध” किन यति गम्भीर समस्या मानिन्छ?
जापानी दृष्टिकोणबाट हेर्दा, गन्ध केवल असहजता होइन। त्यो “घरको क्षति” हो। विशेष गरी छिमेकीको कोठामा गन्ध पुगेमा, त्यो व्यक्तिगत अधिकारको उल्लङ्घन मानिन्छ।
अझ गम्भीर कुरा के हो भने, गन्धको असर लामो समयसम्म रहन्छ। करी एक पटक तताउँदा आएको गन्ध पनि हप्तौँसम्म एयर कन्डिसनर र भित्तामा बस्न सक्छ। यही कारणले घर खाली गर्दा विशेष सफाइ (Special Cleaning) को नाममा दशौँ लाख येन सम्मको बिल आउन सक्छ।
जोखिम: “डिपोजिट सकियो” मात्र होइन
धेरै नेपालीहरू सोच्छन्: “डिपोजिटबाट काट्ला।” तर वास्तविकता फरक हुन्छ। गन्ध गहिरो बसिसकेको छ भने, डिपोजिटले नपुगेर थप पैसा तिर्नुपर्ने हुन्छ। तिर्न नसके कानुनी प्रक्रिया सुरु हुन सक्छ।
समस्या नबढाउने व्यावहारिक उपाय
- करी वा मसला प्रयोग गर्दा झ्याल बन्द गर्नुहोस्।
- भेन्टिलेशन फ्यान (換気扇) सधैँ सबैभन्दा बलियो सेटिङ मा राख्नुहोस्।
- पकाइसकेपछि पनि 20–30 मिनेट फ्यान चलाइराख्नुहोस्।
- एयर कन्डिसनरको फिल्टर महिनामा एक पटक सफा गर्नुहोस्।
यी उपायहरू झन्झटजस्ता लाग्न सक्छन्। तर यी उपायहरू अपनाउनु भनेको भविष्यको ठूलो आर्थिक क्षति रोक्नु हो।
Chapter 3:घर सम्झौता र “एक रात” को भ्रम
(契約違反・無断同居の現実)
नेपाली मन र जापानी कानुनको ठोक्किने ठाउँ
नेपाली संस्कृतिमा साथीलाई सहयोग गर्नु धर्म हो। “आज एक रात बस्न देऊ”, “समस्या परेको छ” भन्ने अनुरोध अस्वीकार गर्नु कठिन हुन्छ। तर जापानमा यही सद्भाव कानुनी अपराधको ढोका बन्न सक्छ।
जापानको भाडा सम्झौता (賃貸契約) मा “कुन व्यक्ति बस्न पाउँछ” भन्ने कुरा स्पष्ट लेखिएको हुन्छ। त्यसमा नाम नभएको व्यक्ति घरभित्र सुत्नु गम्भीर सम्झौता उल्लङ्घन हो।
“एक रात मात्रै” किन स्वीकार्य हुँदैन?
जापानमा नियम “नियत” हेर्दैन, “तथ्य” हेर्छ। एक रात होस् वा एक महिना, अनुमति बिना बस्नु भनेको नियम तोड्नु हो।
अझ धेरै नेपालीहरूले सोच्छन्: “कसलाई थाहा हुन्छ?” तर वास्तविकता फरक छ।
कसरी थाहा हुन्छ? – CCTV र व्यवस्थापन प्रणाली
धेरै अपार्टमेन्टमा प्रवेशद्वार, लिफ्ट, पार्किङ क्षेत्रमा CCTV(防犯カメラ) हुन्छ। एउटै व्यक्ति बारम्बार देखियो भने व्यवस्थापनको ध्यान जान्छ।
त्यसैगरी, व्यवस्थापक (管理人) ले नियमित巡回 गर्छन्। छिमेकीले “अपरिचित मानिस” देखेमा तुरुन्त रिपोर्ट गर्छन्।
पत्ता लागेपछि के हुन्छ?
पहिले फोन वा पत्र आउन सक्छ। तर प्रमाण (CCTV, गुनासो) भएमा प्रक्रिया छिटो अघि बढ्छ। घरधनीले 契約解除(सम्झौता रद्द) को सूचना दिन सक्छ।
यसको अर्थ: तुरुन्तै घर खाली गर्नु, डिपोजिट फिर्ता नपाउनु, र भविष्यमा जापानमा घर खोज्दा “समस्या भएको भाडावाला” को रेकर्ड रहनु।
सबैभन्दा गम्भीर जोखिम: स्थायी ठेगाना गुमेपछि भिसा नवीकरण मा नकारात्मक असर पर्नु।
साथीलाई सहयोग गर्नु राम्रो हो। तर जापानमा सबैभन्दा पहिले तपाईंले आफ्नो घर, भिसा र भविष्य जोगाउनु पर्छ।
Chapter 4:बैंक, अपराध रोकथाम र “एकपटकको गल्ती”
(銀行・犯罪防止 / Account Selling & Hundi)
खाता बेच्नु भनेको आफ्नो भविष्य बेच्नु हो
जापानमा बैंक खाता खोल्नु गाह्रो हुने भएकाले केही मानिसहरूले “खाता किनिदिन्छु”, “कार्ड थोरै समय दिनुहोस्” भन्ने प्रस्ताव गर्छन्। धेरै नेपालीहरूले यसलाई सानो सहयोग ठान्छन्। तर जापानमा यो गम्भीर आपराधिक अपराध हो।
बैंक खाता (Account) तपाईंको नाममा हुन्छ। त्यो खाताबाट यदि ठगी, अवैध पठाउने पैसा, वा अपराधसँग सम्बन्धित लेनदेन भयो भने तपाईं नै अपराधी मानिनुहुन्छ। “मैले गरेन” भन्ने कुरा पुलिस (Police) ले स्वीकार गर्दैन।
वास्तविक परिणाम: Arrest(逮捕), अदालत, र अन्ततः देशनिकाला (Deportation)। एकपटक यस्तो भयो भने जीवनभर जापान प्रवेश निषेध हुन सक्छ। पढाइ, काम, परिवार—सबै समाप्त हुन्छ।
Hundi(地下送金) किन अत्यन्त खतरनाक छ?
Hundi छिटो र सस्तो जस्तो देखिन्छ। तर यो प्रणाली प्रायः ठगी, मनी लन्डरिङ र आपराधिक संगठनसँग जोडिएको हुन्छ। पैसा हरायो भने तपाईंले उजुरी गर्ने ठाउँ हुँदैन।
जोखिम: पैसा गुम्नु मात्र होइन, अपराध सञ्जालसँग जोडिएको प्रमाण भेटिएमा Police अनुसन्धानको दायरामा पर्नु।
सुरक्षित विकल्प (合法送金)
- Seven Bank Remittance
- SBI Remit
- बैंकको आधिकारिक अन्तर्राष्ट्रिय ट्रान्सफर
सुरक्षित बाटो महँगो लाग्न सक्छ, तर त्यो तपाईंको जीवन र भविष्यको बीमा हो।
Chapter 5:फोहोर फाल्ने नियम – छिमेकीको विश्वासको मापन
(ゴミ出し・近隣トラブル)
जापानमा फोहोर = तपाईं कस्तो मानिस हो भन्ने संकेत
जापानमा फोहोर फाल्ने तरिका केवल सरसफाइको कुरा होइन। यो छिमेकीहरूले तपाईंलाई विश्वास गर्न मिल्ने मानिस हो कि होइन भन्ने मापन गर्ने तरिका हो।
तोकिने झोला प्रयोग नगर्नु, गलत दिनमा फाल्नु, वा छुट्याउन नसक्नु भनेको “नियम नमान्ने व्यक्ति” भनेर चिनिनु हो।
粗大ゴミ (ठूला फोहोर) र अपराध
गद्दा, फ्रिज, साइकल, फर्निचर जस्ता ठूला फोहोर मनलाग्दी फाल्नु अवैध फालफाल (Illegal dumping) हो। यो प्रशासनिक गल्ती होइन, अपराध हो।
वास्तविक जोखिम: CCTV जाँच, Police अनुसन्धान, जरिवाना, नाम सार्वजनिक। विदेशी भएको कारण छुट हुँदैन।
किन यति कडा?
जापानमा समुदाय सानो हुन्छ। एक जनाको गल्तीले सबैलाई असर गर्छ। त्यसैले नियम कडा छन्।
सही तरिका अपनाउनु भनेको छिमेकीसँग समस्या नबनाउनु मात्र होइन, आफ्नो बसाइ सुरक्षित बनाउनु हो।
Chapter 6:ट्राफिक नियम – साइकल पनि “सवारी साधन” हो
(交通ルール・自転車事故)
साइकल किन खतरनाक बन्न सक्छ?
नेपालमा साइकल सामान्य साधन हो। तर जापानमा साइकल पनि कानुनी रूपमा सवारी साधन हो। नियम उल्लङ्घन गरेमा जरिवाना मात्र होइन, आपराधिक जिम्मेवारी पनि आउन सक्छ।
अनिवार्य नियमहरू
- 防犯登録 (Bohan Touroku) – साइकल दर्ता
- राति बत्ती बाल्नु
- बायाँपट्टि मात्र चलाउनु
- दुई जना नबस्नु
- मोबाइल हेर्दै नचलाउनु
दुर्घटना भए के हुन्छ?
यदि तपाईंको साइकलले कसैलाई ठक्कर दियो र उनी घाइते भए भने, हजारौँ मात्र होइन, करोडौँ येन को क्षतिपूर्ति मागिन सक्छ।
बीमा नभए यो रकम तपाईंले आफैँ तिर्नुपर्छ। तिर्न नसके कानुनी प्रक्रिया सुरु हुन्छ।
यसको असर: आर्थिक रूपमा ध्वस्त, Police केस, र भिसा नवीकरणमा गम्भीर असर।
साइकल हल्का देखिए पनि जापानमा यसको जिम्मेवारी अत्यन्त भारी छ।
Frequently Asked Questions (Q&A)
Q1:छिमेकी धेरै हल्ला गरिरहेको छ भने, सिधै गुनासो गर्न मिल्छ?
जापानमा छिमेकीसँग सिधै झगडा गर्नु वा ढोका ढकढक्याएर गुनासो गर्नु सिफारिस गरिँदैन। यस्तो व्यवहारलाई “टकराव उत्पन्न गर्ने” कार्य मानिन्छ, र उल्टै तपाईं नै समस्या भएको व्यक्तिका रूपमा हेरिन सक्नुहुन्छ। विशेष गरी भाषा फरक हुँदा सानो गलत शब्दले पनि ठूलो विवाद हुन सक्छ।
सही तरिका भनेको व्यवस्थापन कम्पनी (Management Company/管理会社) वा घरधनीलाई जानकारी दिनु हो। उनीहरू तटस्थ रूपमा समस्या जाँच्छन् र आवश्यक परेमा चेतावनी दिन्छन्। यसरी अघि बढ्दा तपाईंको नाम उजुरीकर्ताका रूपमा बाहिर आउँदैन र अनावश्यक तनावबाट बच्न सकिन्छ।
Q2:साथीलाई १ हप्ता मात्र बस्न दिन मिल्छ?
अधिकांश अवस्थामा मिल्दैन। जापानको भाडा सम्झौतामा “कुन व्यक्ति बस्न पाउँछ” भन्ने कुरा स्पष्ट रूपमा लेखिएको हुन्छ। सम्झौतामा नाम नभएको व्यक्ति केही दिनका लागि मात्र भए पनि बस्नु सम्झौता उल्लङ्घन मानिन्छ।
धेरै नेपालीहरूले “थोरै दिन हो, कसलाई थाहा हुन्छ?” भन्छन्। तर CCTV, छिमेकीको रिपोर्ट, वा व्यवस्थापकको巡回बाट सजिलै थाहा हुन्छ। एक पटक पत्ता लागेपछि “नियत राम्रो थियो” भन्ने कुरा स्वीकार हुँदैन। परिणामस्वरूप चेतावनी, जरिवाना वा तुरुन्तै घर खाली गर्न आदेश आउन सक्छ।
Q3:भिसा नवीकरण असफल होला कि भन्ने डर छ भने, कहाँ सल्लाह लिनु?
भिसासम्बन्धी चिन्ता हुँदा साथीभाइको अनुभव वा SNS को जानकारीमा भर पर्नु सबैभन्दा खतरनाक कुरा हो। भिसा नवीकरण कर, बीमा, बसोबासको स्थिति र कानुनी रेकर्डसँग प्रत्यक्ष सम्बन्धित हुन्छ।
सही विकल्प भनेको प्रशासनिक विशेषज्ञ (行政書士), वा सिधै 出入国在留管理庁(Nyukan) मा सल्लाह लिनु हो। धेरै ठाउँमा विदेशीहरूका लागि निःशुल्क परामर्श सेवा पनि उपलब्ध हुन्छ। समस्या लुकाउनु होइन, चाँडै सल्लाह लिनु नै सबैभन्दा सुरक्षित उपाय हो।
Q4:कुनै कारण नदिई व्यवस्थापन कम्पनीले कोठाभित्र पस्न सक्छ?
सामान्य अवस्थामा व्यवस्थापन कम्पनी वा घरधनीले तपाईंको अनुमति बिना कोठाभित्र पस्न पाउँदैनन्। यो जापानको कानुनले पनि सुरक्षा दिएको अधिकार हो।
तर आगलागी, पानी चुहावट, ग्यास समस्या जस्ता आपतकालीन अवस्था मा भने तपाईंको अनुपस्थितिमा पनि प्रवेश गर्न सकिन्छ। त्यसबाहेकको अवस्थामा, पहिले सूचना दिनु अनिवार्य हुन्छ। यदि बिना सूचना प्रवेश भएको शंका लागेमा, व्यवस्थापन कम्पनीसँग लिखित रूपमा पुष्टि माग्नुहोस्।
Q5:एक्लोपन लाग्दा, कसरी सुरक्षित रूपमा समुदाय भेट्ने?
जापानमा एक्लोपन महसुस हुनु धेरै नेपालीहरूको साझा अनुभव हो। तर गलत मानिससँग चाँडै नजिकिनु कहिलेकाहीँ अपराध वा ठगीमा फस्ने बाटो पनि बन्न सक्छ।
सुरक्षित विकल्पहरूमा नेपाली समुदायका कार्यक्रम, स्थानीय अन्तर्राष्ट्रिय交流 केन्द्र, धार्मिक स्थल, वा नगरपालिकाले आयोजना गर्ने कार्यक्रमहरू पर्छन्। त्यस्ता ठाउँहरूमा जानकारी खुला र सुरक्षित हुन्छ। “छिटो पैसा” वा “सजिलो काम” प्रस्ताव गर्ने व्यक्तिबाट भने सधैँ सावधान रहनुहोस्।
Final Summary(अन्तिम सन्देश)
जापानका नियमहरू कहिलेकाहीँ कठोर लाग्न सक्छन्। तर ती नियमहरू बुझ्नु र पालना गर्नु भनेको केवल समस्या टार्नु मात्र होइन। यो तपाईंको सपना, तपाईंको मेहनत, र तपाईंले नेपालमा छोडेर आएको परिवारप्रतिको जिम्मेवारी जोगाउनु हो।
एक सानो लापरवाहीले ठूलो क्षति हुन सक्छ। तर सचेत निर्णय, सही जानकारी र धैर्यले जापानको जीवन सुरक्षित, स्थिर र सफल बन्न सक्छ। नियम जान्नु भनेको डराउनु होइन — आफ्नो भविष्यलाई सुरक्षित बनाउनु हो।
महत्त्वपूर्ण शब्दहरूको परिचय
- 【在留カード】 / 【जाइर्यु कार्ड】
- जापानमा मध्यम वा दीर्घकालीन रूपमा बस्ने विदेशी नागरिकका लागि अनिवार्य परिचयपत्र हो। घर भाडामा लिँदा, बैंक खाता खोल्दा, मोबाइल वा इन्टरनेट सम्झौता गर्दा, साथै सहर/वार्ड कार्यालय (役所) मा प्रशासनिक प्रक्रिया गर्दा यो कार्ड आवश्यक पर्छ। कार्डमा नाम, जन्ममिति, ठेगाना, बसाइको स्थिति (在留資格) र वैध अवधि उल्लेख हुन्छ। ठेगाना परिवर्तन भएपछि निश्चित समयभित्र नयाँ ठेगाना दर्ता नगरे प्रशासनिक समस्या आउन सक्छ र भिसा नवीकरणमा नकारात्मक असर पर्न सक्छ। हराएमा तुरुन्त पुलिसमा रिपोर्ट गरी पुनःजारी प्रक्रिया सुरु गर्नुपर्छ।
- 【敷金】 / 【शिकिकिन】
- घर भाडामा लिँदा अग्रिम रूपमा तिर्ने डिपोजिट रकम हो। घर छोड्दा कोठामा भएको क्षति, मर्मत खर्च वा बाँकी भाडा भए त्यसबाट कटौती गरिन्छ र बाँकी रकम फिर्ता आउने सम्भावना हुन्छ। तर सबै अवस्थामा फिर्ता आउँछ भन्ने ग्यारेन्टी हुँदैन। अत्यधिक फोहोर, दाग, गन्ध वा सम्झौतामा उल्लेखित विशेष सफाइ खर्च परेमा कटौती बढी हुन सक्छ। प्रवेश गर्दा कोठाको फोटो राख्नु र समस्या तुरुन्त व्यवस्थापनलाई जानकारी दिनु भविष्यको विवाद रोक्न उपयोगी हुन्छ।
- 【礼金】 / 【रेकिकिन】
- घरधनीलाई “धन्यवाद” स्वरूप तिर्ने फिर्ता नहुने रकम हो। दक्षिण एशियामा कम देखिने चलन भएकाले धेरैलाई अचम्म लाग्छ, तर जापानमा अझै प्रचलित छ। रेकिकिन तिरेपछि पनि भाडा, 敷金, 仲介手数料 छुट्टै लाग्न सक्छन्। सम्झौता अघि “रेकिकिन छ कि छैन” र “कति महिनाको बराबर” स्पष्ट बुझ्नु महत्त्वपूर्ण हुन्छ, किनकि पछि फिर्ता माग्न सकिँदैन।
- 【仲介手数料】 / 【चुकाइ तेसुर्यो】
- घर खोज्ने, देखाउने, कागजात तयार गर्ने र घरधनीसँग सम्झौता गराइदिने रियल इस्टेट कम्पनीलाई तिर्ने सेवा शुल्क हो। सामान्यतया एक महिनाको भाडासम्म (कर बाहेक) हुन सक्छ। यो रकम फिर्ता हुँदैन, त्यसैले सम्झौता अघि कुल प्रारम्भिक खर्च (初期費用) मा कति पर्ने हो स्पष्ट रूपमा सोध्नु आवश्यक हुन्छ। “सेवा शुल्क” को रूपमा बुझ्दा पछि विवाद कम हुन्छ।
- 【更新料】 / 【कोशिन-र्यो】
- जापानका धेरै भाडा सम्झौता निश्चित अवधि (प्रायः २ वर्ष) का लागि हुन्छन्। अवधि सकिएपछि बसिरहन सम्झौता नवीकरण गर्दा तिर्ने शुल्कलाई 更新料 भनिन्छ। सामान्यतया एक महिनाको भाडा बराबर हुन सक्छ। यो शुल्क नतिरे सम्झौता नवीकरण नहुन सक्छ, त्यसैले सम्झौता साइन गर्नु अघि नवीकरणको सर्त र लागत राम्ररी बुझ्नु अत्यन्त आवश्यक हुन्छ।
- 【原状回復】 / 【गेन्जो काइफुकु】
- घर छोड्दा कोठालाई “प्रवेश गर्दा जस्तै अवस्था” मा फर्काउने सिद्धान्त हो। सामान्य प्रयोगबाट हुने घिसावट घरधनीको जिम्मा हुन सक्छ, तर धूम्रपान, दाग, गहिरो गन्ध, भित्तामा प्वाल जस्ता क्षति भाडावालाले तिर्नुपर्छ। प्रवेश दिनमा फोटो राख्नु र退去時मा कटौती विवरण माग्नु विवाद रोक्ने व्यवहारिक उपाय हो।
- 【管理会社】 / 【कान्री गाइशा】
- अपार्टमेन्ट वा भाडा घरको दैनिक व्यवस्थापन गर्ने कम्पनी हो। भाडा, मर्मत, छिमेकी उजुरी, नियम उल्लङ्घन चेतावनी र आपतकालीन सम्पर्क प्रायः यही कम्पनीमार्फत हुन्छ। समस्या आएमा छिमेकीसँग सिधै झगडा गर्नुको सट्टा कान्री गाइशालाई जानकारी दिनु सुरक्षित र व्यावहारिक हुन्छ।
- 【保証会社】 / 【होशो गाइशा】
- घर भाडामा लिँदा ग्यारेन्टरको सट्टा प्रयोग गरिने कम्पनी हो। भाडा नतिरेको अवस्थामा घरधनीलाई ग्यारेन्टी दिन्छ र पछि त्यो रकम भाडावालाबाट असुल गर्छ। प्रारम्भिक शुल्क, मासिक शुल्क वा नवीकरण शुल्क लाग्न सक्छ। ग्यारेन्टी कम्पनी भए पनि नियम उल्लङ्घन माफ हुँदैन, त्यसैले सर्त राम्ररी बुझ्नुपर्छ।
- 【住民票】 / 【जुमिनह्यो】
- जापानमा बसोबासको ठेगाना प्रमाणित गर्ने आधिकारिक कागज हो, जुन शहर वा वार्ड कार्यालयबाट निकालिन्छ। बैंक, मोबाइल, विद्यालय, नियोक्ता र प्रशासनिक प्रक्रियामा प्रयोग हुन्छ। ठेगाना परिवर्तन भएपछि छिट्टै अपडेट गर्नु भिसा, कर र बीमासँग सम्बन्धित आधारभूत सुरक्षा हो।
- 【マイナンバーカード】 / 【माइ नम्बर कार्डो】
- जापानको व्यक्तिगत पहिचान नम्बर (My Number) सँग जोडिएको फोटो भएको कार्ड हो। यसले केही प्रमाणपत्रहरू कन्भिनियन्स स्टोरबाट निकाल्न मिल्ने सुविधा दिन्छ र कर तथा सामाजिक बीमामा उपयोगी हुन्छ। हराएमा वा दुरुपयोग भएमा ठूलो समस्या आउन सक्छ, त्यसैले सुरक्षित रूपमा राख्नु आवश्यक हुन्छ।